Konkurs Wiedzy o Antyku

Organizacja etapu szkolnego XIX Konkursu Wiedzy o Antyku

  1. 4 grudnia 2025r. zostały wysłane do szkół pocztą tradycyjną testy konkursowe. Jeżeli na dwa dni przed terminem eliminacji materiały nie dotarłyby do szkoły, prosimy o kontakt (ifkuam@amu.edu.pl). Test zostanie przesłany drogą elektroniczną.
  2. Prosimy o powielenie odpowiedniej liczby egzemplarzy i przeprowadzenie konkursu              w dniu 11 grudnia 2025 roku o godz. 9. 00.
  3. Na rozwiązanie zadań uczniowie mają 90 minut.
  4. Testy sprawdza Komisja Szkolna w oparciu o załączony klucz.
  5. Prosimy o przesłanie w ciągu trzech dni roboczych od eliminacji szkolnych na adres: e-mail: konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl skanu protokołu sporządzonego według wzoru zamieszczonego na naszej stronie internetowej  https://ifkuam.web.amu.edu.pl/konkurs-wiedzy-o-antyku/. Protokół powinien uwzględniać wszystkich uczniów,  którzy wzięli udział w konkursowej rywalizacji.
  6. Do zmagań w finale przystąpi 25 licealistów, którzy w etapie szkolnym uzyskali min. 50% punktów.
  7. Prosimy o przesłanie wraz z protokołem deklaracji zgody na przetwarzanie danych osobowych przez Instytut Filologii Klasycznej UAM na potrzeby Konkursu potencjalnych uczestników finału – uczniów, którzy uzyskali min. 50% punktów. Formularz deklaracji znajduje się w załącznikach na naszej stronie. Niewyrażenie zgody bądź niedostarczenie deklaracji oznacza rezygnację z udziału w Konkursie.
  8. Najpóźniej 10 stycznia 2026 r. na stronie internetowej Instytutu Filologii Klasycznej UAM zostanie zamieszczona lista uczniów, którzy zakwalifikowali się do finału konkursu. Prosimy o sprawdzenie oraz skorygowanie (najlepiej e-mailem: konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl) ewentualnych pomyłek w brzmieniu nazwisk.
  9. W ciągu tygodnia od ogłoszenia listy zakwalifikowanych do finału prosimy o przesłanie pocztą elektroniczną (konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl) skanu „karty zgłoszenia” (wzór na naszej stronie) zawierającej dwie pozycje (jeden przekład i jedno opracowanie) wybrane przez ucznia z kanonu lektur dodatkowych.

Wszystkim uczestnikom życzymy powodzenia

Organizatorzy

Wzór protokołuPobierz
Wzór karty zgłoszeniaPobierz
Deklaracja zgody uczestnika Konkursu Wiedzy o AntykuPobierz

XIX Konkurs Wiedzy o Antyku

Szanowni Państwo Nauczyciele,

Dyrektorzy Szkół,

Drodzy Uczniowie, 

Wszyscy Miłośnicy historii i kultury antycznej

Zapraszamy do udziału w dziewiętnastej edycji organizowanego przez Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Konkursu Wiedzy o Antyku, adresowanego do uczniów liceów ogólnokształcących z obszaru Wielkopolski.

Żywimy nadzieję, że wzorem lat ubiegłych bogata i różnorodna tematyka Konkursu zainspiruje licealistów do systematycznego pogłębiania wiedzy o grecko-rzymskiej historii i kulturze, stanowiącej podwaliny cywilizacji europejskiej, a także do skrzętnego gromadzenia i czerpania z doświadczeń minionych pokoleń, by na podstawie zdobytej wiedzy odpowiedzialnie i świadomie kreować lepszą i piękniejszą rzeczywistość.

Prosimy o dokładne zapoznanie się z regulaminem konkursu oraz z obowiązującym kanonem lektur. Wszelkie pytania można kierować na adres: konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl

Prosimy również o śledzenie komunikatów zamieszczanych na tej stronie.

Życzymy wszystkim uczestnikom konkursu, uczniom oraz ich opiekunom, wielu sukcesów w tej szlachetnej rywalizacji, przede wszystkim jednak wiele radości i satysfakcji, płynącej z poznawania tego tak bogatego i fascynującego okresu naszych europejskich dziejów.

 

Koordynatorki Konkursu

dr Marlena Puk

dr Justyna Zaborowska-Musiał

 

REGULAMIN KONKURSU WIEDZY O ANTYKU

§ 1

  1. Organizatorem Konkursu jest Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61 – 701 Poznań; adres e-mail: ifkuam@amu.edu.pl; tel. (61) 829 46 23.
  2. Konkurs adresowany jest do szczególnie zainteresowanych grecko-rzymskim antykiem uczniów liceów ogólnokształcących z obszaru Wielkopolski.
  3. Wszystkie informacje o Konkursie zamieszczane są na stronie internetowej Instytutu: https://ifkuam.web.amu.edu.pl/konkurs-wiedzy-o-antyku/
  4. Korespondencję dotyczącą Konkursu należy kierować na adres e-mail: konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl

§ 2

Celem Konkursu jest:

  • rozbudzanie zainteresowania młodzieży historią i kulturą starożytnej Grecji i Rzymu, stanowiącej jeden z filarów cywilizacji europejskiej;
  • popularyzowanie wśród młodzieży tematyki i wiedzy na temat antyku grecko-rzymskiego;
  • rozwijanie indywidualnych uzdolnień ucznia oraz wzbogacanie form współpracy z uczniem zdolnym;
  • kształtowanie umiejętności kreatywno-krytycznego myślenia o przeszłości historycznej i poszukiwania elementów dziedzictwa kulturowego starożytności w kulturze Europy i Polski;
  • stworzenie pewnej alternatywy dla Olimpiady Języka Łacińskiego i Kultury Antycznej adresowanej do bardzo wąskiej grupy uczniów, uczących się języka łacińskiego.

§ 3

  1. Konkurs przeprowadzany jest w dwóch etapach:

I – szkolnym, organizowanym przez Dyrekcje Szkół;

II – finałowym, przeprowadzanym przez Komitet Organizacyjny Konkursu w Instytucie Filologii Klasycznej UAM.

  1. Na obu etapach uczestnicy wykazują się umiejętnościami i wiedzą, które wynikają z podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie historii i języka polskiego, poszerzonymi o treści pozaprogramowe. Tematyka Konkursu obejmuje historię starożytnej Grecji i Rzymu oraz ich kulturę z uwzględnieniem takich dziedzin jak: literatura, filozofia, nauka, religia, architektura, sztuka, wojskowość, życie codzienne.
  2. Zadania konkursowe na oba etapy przygotowywane są przez pracowników naukowo-dydaktycznych Instytutu Filologii Klasycznej UAM, wchodzących w skład Komitetu Organizacyjnego oraz Komisji Konkursowych. Zestawy konkursowe oparte są na ustalonym przez Organizatora kanonie lektur, publikowanym na stronie internetowej Instytutu: https://ifkuam.web.amu.edu.pl/konkurs-wiedzy-o-antyku/
  3. Zadania na etap szkolny wraz z kluczem odpowiedzi wysyłane są tradycyjną pocztą na podane w zgłoszeniach adresy szkół na tydzień przed terminem Konkursu. Jeżeli na trzy dni przed planowanym terminem etapu szkolnego przesyłka nie dotrze do szkoły, należy skontaktować się mailowo z Organizatorem.
  4. Oba etapy Konkursu przeprowadzane są na podstawie zestawów zadań opracowanych zgodnie z zasadami pomiaru dydaktycznego. Zadania konkursowe mają charakter testów z pytaniami zamkniętymi i otwartymi.

§ 4

  1. Etap szkolny obejmuje przygotowany przez pracowników naukowo-dydaktycznych Instytutu Filologii Klasycznej w oparciu o obowiązujący w danej edycji kanon lektur test z mitologii greckiej i rzymskiej (50% punktów) oraz podstawowych wiadomościz historii i kultury starożytnej Grecji i Rzymu (50% punktów).
  2. Etap finałowy składa się z dwóch części:
  • pisemnej obejmującej wiedzę z zakresu mitologii greckiej i rzymskiej (30% punktów – 30 p.), historii i kultury starożytnej Grecji i Rzymu na podstawie wskazanej w kanonie lektur literatury obowiązkowej (40 % punktów – 40 p.);
  • ustnej składającej się z dwóch pytań problemowych, sformułowanych w oparciu o dwie wybrane przez ucznia z obowiązującego kanonu lektury dodatkowe (30% punktów – 2×15 p.). Należy wybrać jeden przekład i jedno opracowanie; z każdej lektury uczeń losuje jedno pytanie. Na przygotowanie odpowiedzi na obydwa pytania uczeń ma 15 minut.

 Kryteria oceny odpowiedzi ustnej:

Wypowiedź powinna składać się z trzech części, w których oceniane są następujące elementy:

Wstęp (maksymalnie 3 p.):

– wyjaśnienie tematu (problemu);

– określenie zakresu chronologicznego i problemowego;

– teza.

Rozwinięcie (maksymalnie 5 p.):

– ilość wykorzystanych informacji;

– rzeczowość (właściwy dobór informacji);

– selekcja i hierarchizacja informacji;

– precyzja pojęciowa;

– logika narracji (związki przyczynowo-skutkowe; zależności problemowe – dostrzeganie złożoności danego zjawiska, powiązanie różnych aspektów).

Zakończenie (maksymalnie 3 p.):

– wypunktowanie najważniejszych elementów wypowiedzi;

– wnioski;

– ocena uwzględniająca znaczenie omawianego zjawiska w szerszym procesie np. kulturowym, ustrojowym, politycznym itp.

Ponadto punktowane są (maksymalnie 4 p.):

– płynność, spójność i ciągłość narracji;

– walory literackie wypowiedzi (poprawność językowo-stylistyczna; bogactwo słownictwa).

§ 5

  1. Etap szkolny organizują i przeprowadzają Szkolne Komisje Konkursowe powołane przez Dyrektorów szkół. Szkolne Komisje oceniają prace uczniów w oparciu o załączony do testów klucz i w ciągu trzech dni roboczych od eliminacji szkolnych przesyłają Organizatorowi protokół pocztą tradycyjną lub jego skan drogą elektroniczną. Do finału Konkursu przechodzi maksymalnie 25 licealistów, którzy w etapie szkolnym uzyskali nie mniej niż 50% punktów.
  2. W przypadku uczniów, którzy osiągnęli min. 50% punktów (potencjalnych uczestników finału), wraz z protokołem należy dostarczyć Organizatorowi deklaracje Rodo (wzór znajduje się na stronie internetowej Instytutu). Złożenie deklaracji przez ucznia lub opiekuna prawnego (w przypadku ucznia niepełnoletniego) jest dobrowolne, jednak jej niedostarczenie jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w dalszym postępowaniu konkursowym.
  3. Etap finałowy organizuje i przeprowadza Komisja Konkursowa, w skład której wchodzą pracownicy naukowo-dydaktyczni Instytutu Filologii Klasycznej UAM (w tym członkowie Komitetu Organizacyjnego). Komisja ocenia prace pisemne oraz odpowiedzi ustne uczestników Konkursu oraz w ciągu dwóch dni roboczych od eliminacji finałowych publikuje pełną listę uczestników Konkursu wraz z uzyskaną przez nich punktacją.

§ 6

  1. Laureatami Konkursu zostają uczestnicy II etapu konkursu, którzy uzyskali co najmniej 70% możliwych do zdobycia punktów. Uczniowie, którzy uzyskali co najmniej 60% punktów w etapie II otrzymują tytuł finalisty.
  2. Laureaci i finaliści oraz ich opiekunowie otrzymują dyplomy potwierdzające uzyskane wyniki.
  3. Uczniowie, którzy osiągnęli najwyższe wyniki otrzymują nagrody książkowe.
  4. Dyplomy, nagrody książkowe oraz listy gratulacyjne dla nauczycieli zostaną przesłane na adres szkoły w ciągu dwóch tygodni od dnia ogłoszenia wyników Konkursu.

§ 7

  1. Uczestnicy, ich opiekunowie oraz rodzice mają prawo wglądu do ocenionych prac (bez możliwości ich kopiowania) oraz do składania zastrzeżeń w zakresie sposobu oceniania w ciągu dwóch dni roboczych od ogłoszenia wyników danego etapu w miejscu i godzinach określonych przez właściwy organ:
  • po etapie szkolnym przez Przewodniczącego Szkolnej Komisji Konkursowej. Decyzja Przewodniczącego jest ostateczna;
  • po etapie finałowym – przez Dyrektora Instytutu Filologii Klasycznej UAM. Decyzja Dyrektora IFK jest ostateczna.
  1. Zastrzeżenia wniesione z naruszeniem terminu nie będą rozpatrywane.
  2. Ostateczne decyzje w sprawach spornych nieobjętych regulaminem podejmuje Dyrektor Instytutu Filologii Klasycznej UAM.

§ 8

  1. Dla uczestników, którzy z przyczyn losowych w wyznaczonym dniu i godzinie nie przystąpią do Konkursu, nie przewiduje się dodatkowego postępowania konkursowego.
  2. Postępowanie konkursowe przeprowadza się w wydzielonych salach, w warunkach zapewniających samodzielność pracy.
  3. Eliminacje pisemne przeprowadza się anonimowo. Prace są kodowane.

 § 9

Terminarz ogólny:

  1. Do 20 października roku szkolnego powołany przez Dyrektora IFK Komitet Organizacyjny publikuje informacje dotyczące ewentualnych zmian w regulaminie, terminów etapu szkolnego i finałowego w danej edycji oraz obowiązującego kanonu lektur na podanej wyżej stronie internetowej Instytutu.
  2. Szkoły zgłaszają swój udział w Konkursie do 20 listopada pocztą elektroniczną (konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl). Zgłoszenie powinno zawierać: a) imię i nazwisko ucznia, klasę b) imię i nazwisko oraz specjalność (nauczany przedmiot) nauczyciela przygotowującego ucznia do konkursu, c) dokładny adres szkoły (wraz z aktualnym e-mailem i numerem telefonu).
  3. Etap szkolny planowany jest na grudzień każdego roku, a finał na marzec.
  4. Lista zakwalifikowanych do finału uczniów zostanie opublikowana na stronie internetowej Instytutu najpóźniej do 10 stycznia danego roku.

 

XIX Konkurs Wiedzy o Antyku (2025/2026) 

Terminarz, wykaz lektur

  1. Terminarz:

Przesyłanie zgłoszeń: do 20 listopada 2025 r. (konkurswiedzyoantyku@amu.edu.pl)

Etap szkolny: 11 grudnia 2025 r.

Publikacja listy uczniów zakwalifikowanych do finału: do 10 stycznia 2026 r.

Etap finałowy: 13 marca 2026 r.

  1. Zakres materiału obowiązującego w poszczególnych etapach oraz wyznaczona literatura:

1) Etap szkolny obejmuje przygotowany przez pracowników naukowo-dydaktycznych Instytutu Filologii Klasycznej UAM test z mitologii greckiej i rzymskiej (50% punktów) oraz historii Grecji i Rzymu (50% punktów).

2)  Etap finałowy składa się z dwóch części:

  • pisemnej obejmującej wiedzę z zakresu mitologii greckiej i rzymskiej (30% punktów – 30 p.), historii i kultury starożytnej Grecji i Rzymu na podstawie wskazanej poniżej literatury obowiązkowej (40% punktów – 40 p.);
  • ustnej składającej się z dwóch pytań problemowych, sformułowanych w oparciu o dwie wybrane przez ucznia lektury dodatkowe (30% punktów – 2×15 p.). Należy wybrać jeden przekład i jedno opracowanie; z każdej lektury uczeń losuje jedno pytanie. Na przygotowanie odpowiedzi na obydwa pytania uczeń ma 15 minut. Kryteria oceny odpowiedzi ustnej sprecyzowane zostały w regulaminie Konkursu.

Literatura:

1) Etap szkolny (zestaw obowiązkowy):

  1. Parandowski, Mitologia, dowolne wydanie;

Podręczniki (wszystkich uczniów obowiązują obydwa podręczniki):

 1. Choińska-Mika, W. Lengauer, M. Tymowski, K. Zielińska, Historia 1, zakres rozszerzony, wydawnictwo: WSiP, Warszawa 2022 (Nowa Edycja)

 2. Kulesza, K. Kowalewski, Zrozumieć przeszłość 1, zakres rozszerzony, wydawnictwo: Nowa Era; Warszawa 2022 (Nowa Podstawa Programowa 2022);

Uwaga: z podręczników do historii obowiązują tylko rozdziały dotyczące starożytnej Grecji i Rzymu.

 

2) Etap finałowy:

Zestaw obowiązkowy:

Parandowski, Mitologia, dowolne wydanie;

Stabryła, Starożytna Grecja, bez części pt. Materiały, Warszawa 1988, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne;

J.N. Robert, Rzym, przeł. M. Aszkiełowicz, Warszawa 2007, Wydawnictwo Vizja Press&It.

Literatura dodatkowa (2 pozycje do wyboru – jeden przekład i jedno opracowanie)

Przekłady (obowiązują również wstępy do przekładów):

Eurypides, Elektra, przeł. i oprac. J. Łanowski, Wrocław 1969 (lub wyd. późniejsze), BN II 160

lub: przeł. R.R. Chodkowski, w wydaniu zbiorowym Eurypides, Tragedie, tom II, przeł. R.R. Chodkowski, Lublin 2018, Towarzystwo Naukowe KUL;

Platon, Obrona Sokratesa, przeł. W. Witwicki, Kęty 2007, Wydawnictwo Marek Derewiecki (lub w wydaniu zbiorowym Platon Uczta, Eutyfron, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1982 lub wyd. późniejsze, PWN);

Tukidydes,  Wojna peloponeska, przeł. K. Kumaniecki, oprac. R. Turasiewicz, Wrocław 1991, BN II 225; ks. I – IV;

Cyceron, Filipiki. Mowy Przeciwko Markowi Antoniuszowi, przeł. K. Ekes, Warszawa 2002, Biblioteka Antyczna;

Owidiusz, Sztuka kochania, przeł. E. Skwara, Poznań 2008 (lub wyd. późniejsze), Biblioteka Antyczna 39;

Wergiliusz, Eneida, przeł. T. Karyłowski, oprac. S. Stabryła, Wrocław 1981 (lub wyd. późniejsze), BN II 29, ks. I-VI.

Opracowania:

R.R. Chodkowski, Teatr grecki, Lublin 2003, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego;

Hadot, Czym jest filozofia starożytna, przeł. P. Domański, Warszawa 2000, Fundacja Aletheia;

T.R. Martin, Starożytna Grecja. Od prehistorii do czasów hellenistycznych, przeł. J. Szkudliński, Poznań 2017, Wydawnictwo Poznańskie;

Stabryła, Wergiliusz. Świat poetycki, Wrocław 1983 (lub kolejne wydania), Ossolineum;

Syme, Rewolucja rzymska, przeł. A.M. Baziór, Poznań 2009, Wydawnictwo Poznańskie;

A. Świderkówna, Bogowie zeszli z Olimpu, Warszawa 2008, PWN.

Dla uczestników Konkursu istnieje możliwość skorzystania z zasobów Biblioteki Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej (ul. Fredry 10, Poznań) w czytelni, z możliwością zeskanowania wybranych materiałów.